آشنایی با دستگاه میوه و سبزی خشک
میوه خشک یک خوراکی پرطرفدار در بازار ایران و جهان است. بسیاری از متخصصان تغذیه استفاده از میوه خشک را در رژیم غذایی را توصیه می کنند. میوه تازه به مراتب بسیار بهتر از میوه خشک می باشد؛ ولی مصرف میوه خشک بسیار بهتر از مصرف آبمیوه ها و نخوردن میوه می باشد. میوه خشک عمر طولانی تری نسبت به میوه تازه دارد و مصرف آن در کاهش چاقی و سالم بودن رژیم غذایی موثر است.
خشک کردن میوه به چند روش صورت می گیرد؛ در ادامه بطور کامل به توضیح انواع روش های آن می پردازیم؛ ولی بطور خلاصه استفاده از دستگاه میوه خشک کن برای خشک کردن میوه و تهیه چیپس میوه بسیار خوب و مناسب می باشد.
آیا دستگاه میوه خشک کن فقط برای میوه قابل‌استفاده است؟
کاربرد خشک کن میوه در مشاغل خانگی برای عموم به عنوان دستگاهی برای تهیه چیپس میوه شناخته شده است؛ اما از این دستگاه برای خشک کردن سبزیجات، غلات، گوشت، گُل و بطور کلی برای مواد غذایی کاربرد دارد و با توجه به نوع سینی دستگاه خشک کن می توان مواد دیگری را تهیه کرد.
دستگاه خشک کن با سینی گرد برای خشک کردن مواد غذایی و خشک‌کن‌های دارای سینی چهارگوش برای تهیه گرانولا و لواشک مناسب تر و قابل استفاده می باشند. دستگاه خشک کن برای تهیه ناتوی ژاپنی، ماست تازه و رسپی هایی که به دمای ملایم و متوسط مداوم نیاز دارند؛ استفاده می شود.
تفاوت کار میوه خشک کن با فر
تفاوت دستگاه خشک کن با فر در چیست ؟ فرآیند خشک کردن میوه با گرفتن آب میان بافتی میوه ها و مواد خوراکی بدون هیچ پختی انجام می شود. فرهای معمول و موجود در بازار تنظیمات لازم ویژه خشک کردن میوه ندارد و دمای بالاتر از حد معمول دارد و بجای خشک کردن، میوه را می پزد و بخش قابل توجهی از طعم و مواد مغذیشان را از دست می دهد. فرهای مدل بالاتر تنظیمات میوه خشک کن را دارد؛ ولی از لحاظ مصرف برق، مصرف برق فر بالاتر از دستگاه خشک کن است.
انواع میوه خشک کن ها
دستگاه های خشک کن با توجه به نوع جریان، فعالیت و تکنیکی به چند مدل تقسیم می شوند.
از نوع جریان به دو دسته عمودی و افقی تقسیم می شوند.
جریان عمودی
دستگاه خشک کن با جریان عمودی بطور معمول گردند و طبقات سینی ها روی هم قرار دارند. منبع تولید گرما در این نوع جریان در کف دستگاه قرار دارد. این مدل جریان مزایا و معایبی دارد.
مزایا:
مقرون به صرفه
جمع و جور و کم جا گیر
معایب:
عدم پخش گرما در دستگاه بطور یکسان
بیرون آوردن سینی های فوق برای بیرون آوردن سینی پایینی
جریان افقی
دستگاه خشک کن با جریان افقی بطور معمول استوانه ای بوده و طبقات سینی ها بصورت کشویی قرار دارند. منبع تولید گرما در این نوع جریان درست مثل فرهای فن‌دار در عقب دستگاه قرار دارد. این مدل جریان مزایا و معایبی دارد.
مزایا:
پخش گرما در دستگاه بطور یکنواخت
مناسب بودن برای خشک‌کردن فرآورده‌های مایع و نیمه‌مایع
جابجایی آسان کشوها
معایب:
قیمت بالا نسبت به جریان عمودی
بزرگ و جاگیر بودن
چند نوع دستگاه خشک کن داریم؟
دستگاه خشک کن در مدل های مختلف از قبیل: دستگاه خشک کن خورشیدی- دستگاه خشک کن تونلی- دستگاه خشک کن کابینتی- دستگاه خشک کن خلا- دستگاه خشک کن کانتینیوس- دستگاه خشک کن بستر سیال- دستگاه خشک کن پفکی- دستگاه خشک کن بستر عمیق تولید و به بازار عرضه شده است.
انواع دستگاه های خشک کن از لحاظ تکنیکی و تکنولوژیکی
دستگاه های خشک کن از لحاظ فعالیت به چند دسته تقسیم بندی می شود:
دستگاه خشک کن خانگی
دستگاه خشک کن نیمه صنعتی
دستگاه خشک کن صنعتی
دستگاه خشک کن خانگی
همانطور که از نامش پیداست، مناسب کسب و کار خانگی می باشد. از این دستگاه برای خشک کردن میوه در حجم های کم و حجم های متوسط میوه ها استفاده می شود. با این نوع دستگاه خشک کن می توان یک کسب و کار خانگی کوچک راه اندازی کرد یا با تهیه چیپس میوه در منزل، آنها را به فروشگاه ها، قنادی و عطاری و غیره عرضه کنند.
دستگاه خشک کن نیمه صنعتی
همان گونه که از اسم دستگاه پیداست، دستگاه به دو صورت صنعتی و خانگی کار می کند. به این گونه که بصورت دستی میوه ها را برش داده و حلقه حلقه می کنند و بعد برای خشک شدن در دستگاه قرار می دهند.
این مدل دستگاه برای افرادی که تمایل دارند که با سرمایه اندک خط تولید چیپس میوه را راه اندازی کنند مناسب است؛ و به مرور با آشنا شدن حوزه فعالیتشان خط تولید خود را بزرگتر می کنند. بهترین نوع دستگاه خشک کن نیمه صنعتی دستگاه مینی تک کابین می باشد؛ که قیمت مناسبی برای شروع فعالیت دارند.
دستگاه خشک کن صنعتی
این دستگاه راحت ترین نوع دستگاه خشک کن می باشد؛ زیرا تمامی مراحل خشک کردن میوه از مراحل ابتدایی تا انتهایی و خشک کردن آن توسط دستگاه انجام می شود.
مراحل خشک کردن میوه
1-شستشوی میوه و پاک کردن آلودگی
2-پوست گیری میوه ها
3-هسته گیری در صورت داشتن هسته
4-اسلایس و ورقه کردن میوه
انواع دستگاه های خشک کن صنعتی در سه مدل کابینی، تونلی و دوار ساخته می شوند. هر کدام آن با توجه به نوع محصول و ظرفیت ورودی دستگاه انتخاب می شوند.
مزایای میوه خشک کن
از مزایای استفاده از دستگاه میوه خشک کن میتوان به سلامتی و حفظ مغذی‌جات و ویتامین‌ها و آنزیم‌ها موجود در مواد غذایی
طولانی شدن عمر میوه ها و جلوگیری از فساد خوراکی‌ها ،کاربری آسان و بدون پیچیدگی اشاره کرد.
نکات مهم هنگام خرید دستگاه میوه خشک کن
تعداد طبقات دستگاه میوه خشک کن
تعداد طبقات، نوع طبقات و جایگذاری مناسب طبقات هنگام خرید دستگاه خیلی مهم است. نوع جایگیری طبقات در دو مدل کشویی و طبقاتی روی هم می باشد که هر کدام نوع چرخش دمایی متفاوتی دارند.
شکل سینی دستگاه خشک کن میوه
قبل از خرید دستگاه، تعیین کنید که دستگاه خشک کن را برای چکاری می خواهید. میوه خشک کن هایی با طبقات کشویی معمولا سینی 4 گوش دارند که برای درست کردن لواشک و گرانولا مناسب می باشد؛ میوه خشک کن های گرد وسط سینی‌هایشان لوله باریکی برای تقویت گردش گرما دارند و برای درست کردن لواشک خیلی مناسب نمی باشند.
گنجایش دستگاه
مقدار حجم درخواستی برای تولید چیپس میوه نیز به تعداد طبقات بستگی دارد. میوه خشک کن ها با گنجایش بالا از ابعاد و وزن به مراتب بیشتری در مقایسه با دستگاه های کم گنجایش تر برخوردار هستند.
ترموستات
ترموستات وظیفه تنظیم حرارت و تثبیت دما را بر عهده دارد و از طریق ترموستات دمای مورد نیاز را تنظیم و تامین کنید و از خشک شدن بیش از حد جلوگیری می کند؛ پس بهتر است که میوه خشک کن ترموستات دار خریداری کنید.
توان مصرفی
توان مصرفی با مصرف انرژی رابطه مستقیم دارد. هر چه توان مصرفی کمتر باشد، مصرف انرژی آن نیز به مراتب کمتر است ولی در مدت زمان بیشتری به دمای لازم شروع کار می رسد. دستگاه با توان مصرفی بالا هزینه بالایی دارد.
سیستم گردش هوا
سیستم گردش هوای مناسب برای از بین بردن رطوبت و پخش یکنواخت گرما در دستگاه بسیار مهم می باشد. زیرا در صورت عدم گردش هوای مطلوب، رطوبت در دستگاه می ماند و باعث رشد باکتری می شود و در صورت عدم پخش یکنواخت گرما میوه ها به طرز مناسبی خشک نمی شوند.
صدا
دستگاه میوه خشک کن تعداد فن بالایی دارد و در نتیجه صدای بالایی دارد. حدود دسیبل و بلندی صدای هرمدل دستگاه با سایر مدل ها فرق دارد؛ ولی بطور کلی صدای دستگاه خشک کن نوع جریان افقی از دستگاه با جریان عمودی بالاتر است.
ساخت بدنه
بدنه دستگاه های خشک کن میوه از نوع پلاستیکی یا فولاد می باشد. مهم است که نوع فولاد حتما ضد زنگ باشد و البته این جنس بیشتر برای خشک کن های بزرگ و صنعتی استفاده می شود. مدل پلاستیکی قیمت مناسب تری دارد و برای استفاده از آن در بخش خانگی توصیه می شود.
تایمر
دستگاه های خشک کن در 3 مدل فاقد تایمر، تایمر تنظیمی و تایمر خودکار موجود هستند. دستگاه خشک کن فاقد تایمر کلید برق برای روش خاموش کردن دستگاه دارد و باید حواسمان به زمان شروع و اتمام کار باشد. دستگاه خشک کن با تایمر تنطیمی اینگونه است که بعد از اتمام کار در زمان تنظیم شده زنگ میزند و زمان پایان کار را اعلام می کند. دستگاه خشک کن با تایمر خودکار بعد از اتمام کار بصورت خودکار خاموش می شود.
دستگاه میوه خشک کن از جمله اختراعات هوشمندانه بشر است که می تواند سود عالی از راه خشک نمودن میوه و سبزیجات ایجاد نماید. از جمله محصولاتی می توانید توسط دستگاه خشک کن تولید کنید، می توان به انواع میوه خشک، سبزیجات خشک و انواع صیفی جات اشاره داشت. دستگاه میوه خشک کن با از بین بردن آب و رطوبت محصولات آنها را خشک می کند و به طور کلی به دو صورت جریان افقی و جریان عمودی طراحی و تولید شده است.
خشک کن گازی بهتر است یا خشک کن برقی؟
خشک کن گازی برای تامین گرما به انرژی گاز نیاز دارد. اندازه این مدل دستگاه بسیار بزرگ است و فضای زیادی را اشغال می کند و بیشتر مناسب استفاده در قنادی ها و کارگاه های کوچک می باشد. دستگاه خشک کن برقی از طریق المنت ها تولید گرما می کند و با توجه به کوچکی دستگاه برق کمتری مصرف می کند. در طرح های مختلف گرد، بیضی و مستطیل تولید شده است. از نظر کار هر دو دستگاه کیفیت لازم را دارند، ولی نوع برقی آن زودتر میوه ها را خشک می کند. شما می توانید با مقایسه هر دو بنا به سلیقه و نیاز خود دستگاه مورد نظر را خریداری کنید.
چه موادی را نباید خشک کنیم؟
با دستگاه خشک کن می توانید اقدام به خشک نمودن میوه، سبزی، گوشت، ماهی، گل ها، غلات و صیفی جات کنید. از قابلیت های دیگر این دستگاه تهیه لواشک و گرانولا می باشد. تنها از خشک نمودن میوه های له شده و سبزیجات پلاسیده و مواد غذایی نیم پز خودداری کنید.
آیا دستگاه خشک کن طعم میوه را عوض می کند؟
دستگاه خشک کن بدون آنکه تغییری در بافت میوه داشته باشد، آن را خشک می کند و عطر و طعم آن را نیز تا حد زیادی حفظ می کند. شما می توانید انواع میوه را خشک کنید و به مدت طولانی نگهداری کنید و از طعم و مزه آن لذت ببرید. میوه خشک تنها آب میان بافتی خود را از دست می دهد و طعم و عطر آن در حد نوع تازه آن می باشد.
تفاوت خشک کردن میوه با آفتاب در مقایسه با دستگاه خشک کن میوه
خشک کردن میوه و سبزیجات روشی است که برای نگهداری آنها برای مدت طولانی به کار گرفته می شود. به شیوه سنتی محصولات را با هوای داغ خشک می کردند تا بتوانند برای مدت بیشتری از آنها نگهداری کنند. خشک کردن به روش سنتی و استفاده از آفتاب به شدت کیفیت محصول را کاهش می دهد و باعث از بین رفتن عطر و طعم واقعی آن و حتی تغییر رنگ آن می شود.
در مقایسه با آفتاب دستگاه خشک کن تنها رطوبت میوه و سبزی را می‌گیرد و آنها را خشک می‌کند و هیچ تغییری در طعم و بوی آنها رخ نمی دهد و ویتامین ها و مواد مغذی آن نیز حفظ می شود.
آیا می توان با دستگاه خشک کن تخم‌مرغ خشک کرد؟
پودر تخم مرغ منبع غنی پروتئین به شمار می آید که ماندگاری بالایی دارد. بهترین خوراکی برای مسافرت های خارج از شهر و اردوهای تفریحی به شمار می آید. می توانید با استفاده از دستگاه خشک کن، تخم مرغ را به شکل کامل یا سفیده و زرده را جدا از هم خشک کنید و آن را به پودر تبدیل کنید. به جای پرداخت هزینه های گزاف برای تهیه آن، خودتان در منزل اقدام به تهیه آن نمایید.
موارد مصرف گوشت خشک
گوشت خشک در بسیاری از غذاها مانند سوپ ها مصرف می شود. در حال حاضر با زیاد شدن نگهداری از حیوانات در خانه از گوشت خشک شده در پت شاپ ها به عنوان غذای اصلی حیوانات خانگی مثل سگ و گربه استفاده می شود. گوشت خشک شده اگر به روش صحیح خشک شده باشد، خواص خود را همچنان حفظ می کند و مصرف آن برای رشد و تقویت استخوان ها و ماهیچه ها و همچنین اندام تنفسی بسیار مفید است.
چگونه می توان کارگاه سبزی خشک کن راه انداخت؟
سوال پرتکرار مشتریان ما از کارشناسان ای جی این است که چگونه کار میوه خشک کنی را شروع کنیم؟ برای راه اندازی خط تولید انواع سبزیجات خشک ابتدا باید مجوزهای لازم را دریافت کنید. اگر به عنوان شغل خانگی می خواهید فعالیت کنید، مجوزهای لازم را از جهاد کشاورزی و بهداشت بگیرید. سپس سبزی‌ها را آماده کرده پس از شستشو، درون دستگاه خشک کن قرار دهید، تا با گرفتن آب آن خشک شوند و رنگ و خواص آن حفظ شود.
از آن جایی که مصرف انواع سبزی خشک در بین خانواده‌های ایرانی مرسوم است و با توجه به آب و هوای مناسب کشور راه اندازی خط تولید سبزی خشک یک کسب و کار پر رونق به حساب می‌آید.
پخش حرارت در دستگاه خشک کن کشویی چگونه است؟
خشک کن های کشویی به صورت یک محفظه بسته طراحی شده اند که سینی ها حاوی محصولات غذایی درون آن جای می‌گیرد. سینی ها تولید روی قفسه ها قرار می گیرند که فاصله بین آنها زیاد نباشد. ته سینی ها دارای شکاف می باشد تا جریان هوا بهتر در جریان باشد. این دستگاه ها طوری تنظیم شده اند که توزیع هوای گرم و خشک به صورت یکنواخت در کل دستگاه انجام شود و توسط مشعل تعبیه شده در دستگاه حرارت به شکل یکنواختی بین تمام کابین ها پخش می شود.
پخش حرارت در دستگاه خشک کن گردان چگونه است؟
از دستگاه خشک کن گردان در صنایع مختلف غذایی، دارویی و شیمیایی می توان استفاده کرد. این نوع دستگاه دارای یک موتور گردان برای چرخاندن سینی ها می باشد که به شکل اتوماتیک می چرخد و حرارت و گرما را به صورت یکنواخت بین طبقات مختلف دستگاه پخش می کند.
نحوه رطوبت سنجی در دستگاه خشک کن؟
در خشک کن های صنعتی کنترل رطوبت دستگاه به شکل اتوماتیک انجام می شود. دستگاه دارای دو فن می باشد که با قابلیت ورود هوای زیاد و یک فن حلزونی رطوبت اضافه را خارج می‌کند. دستگاه خشک کن خانگی نیز مجهز به سنسور کنترل دما و رطوبت می باشد که باید در مکان های مناسبی نصب شود، تا بتوانند میزان دما و رطوبت را به دقت اندازه گیری کند.
برای خشک کردن زعفران از چه دستگاهی استفاده می شود؟
پس از کشت و برداشت زعفران خشک کردن زعفران از اهمیت ویژه ای برخوردار است، تا هم ارزش غذایی زعفران حفظ شود و هم بتوان به قیمت مناسبی به فروش رسانید. در حال حاضر به تازگی روش جدیدی در حال استفاده است که دارای کیفیت فوق العاده می باشد و آن، خشک کردن زعفران با استفاده از دستگاه خشک کن زعفران است.
